Το Μουσείο

α.   ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ  ΕΝΟΤΗΤΕΣ


To Μουσείο ''ΛΥΧΝΟΣΤΑΤΗΣ'' στο Λιμάνι Χερσονήσου, είναι ένας χώρος διατήρησης και προβολής της Παραδοσιακής ζωής και του Λαϊκού Πολιτισμού της Κρήτης. Πρόκειται για ένα Φυσιολαογραφικό Μουσείο με τέσσερις κύριες  θεματικές συλλογές:

1. ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ

[τοπικές ασχολίες, έθιμα, κοινωνικές νοοτροπίες και τρόπος ζωής, θρύλοι και

λοιπά λαογραφικά-εθνογραφικά στοιχεία] .

2.  ΦΥΣΙΟΓΝΩΣΤΙΚΗ

[Κρητική χλωρίδα, η οποία παρουσιάζεται μέσα από εθνοβοτανολογικά στοιχεία, καθώς και ορυκτός πλούτος της Κρήτης].

3.  ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ

[Αυτοδίδακτοι Κρητικοί καλλιτέχνες που με τα έργα τους αναδεικνύονται σε συνεχιστές της ανώνυμης λαϊκής τέχνης και της συλλογικής μνήμης και πολιτιστικής  παράδοσης του τόπου].

4.   ΠΡΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

[μηχανήματα που λειτουργούσαν στην Κρήτη κατά την τελευταία προβιομηχανική περίοδο και είναι χαρακτηριστικά της τεχνογνωσίας που υπήρχε].

β.      ΣΚΟΠΟΣ

Το Μουσείο «ΛΥΧΝΟΣΤΑΤΗΣ», λειτουργεί ως χώρος ενεργούς λαογραφίας και αντικαταναλωτικής αγωγής. Στοχεύει στο να γνωρίσει ο επισκέπτης το Φυσικό περιβάλλον και τη Λαογραφία της Κρήτης, και να νοιώσει τις βαθιές ρίζες της παράδοσης μέσα στη φύση, με την εφαρμογή της μουσειολογικής αντίληψης που επιτάσσει την εποπτική, βιωματική, ψυχική προσέγγιση με τα εκθέματα.

γ.    ΤΙ   ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ

Ειδικότερα, μέσα στο Μουσείο ''ΛΥΧΝΟΣΤΑΤΗΣ'' υπάρχουν οι εξής χώροι:

  1. Κρητικό σπίτι ( αγροτικό και αστικό )
  2. Φάμπρικα (Ελαιοτριβείο)
  3. Ανεμόμυλος
  4. Χαρουπόμυλος
  5. Μιτάτο
  6. Αλώνι
  7. Πατητήρι
  8. Καζάνι
  9. Ξυλοκάμινο
  10. Εργαστήριο υφαντικής και φυτικών βαφών
  11. Εργαστήριο αγγειοπλαστικής
  12. Ξυλουργείο & τσαγκάρικο
  13. Σπίτι της μέλισσας και του κεριού
  14. Παλιό σχολειό
  15. Χώρος επεξεργασίας Αρωματικών φυτών και λουλουδιών
  16. Περιβόλι με οπωροφόρα δέντρα της Κρήτης
  17. Κήπος με Αρωματικά και Φαρμακευτικά φυτά
  18. Κήπος με κάκτους και παχύφυλλα
  19. Υπαίθρια έκθεση ορυκτού πλούτου της Κρήτης
  20. Μόνιμο εκθετήριο Κρητών Λαϊκών Καλλιτεχνών και έργων εμπνευσμένων από τη Φύση της Κρήτης
  21. Eκκλησάκι «Παναγία η Ακροκυματούσα»
  22. Αίθουσα πολλαπλών χρήσεων - χωρητικότητας 100 ατόμων - όπου γίνονται σεμινάρια, παρουσιάσεις και Οπτικοακουστικές προβολές (ηχοράματα) για την Παράδοση και το φυσικό περιβάλλον της Κρήτης.
  23. Υπαίθριο θέατρο  - χωρητικότητας 250 ατόμων - όπου διοργανώνονται καλλιτεχνικές εκδηλώσεις (χορο-θεατρικές παραστάσεις, οπτικο-ακουστικές προβολές κ.ά. )
  24. Καφενείο ( όπου σερβίρονται και παραδοσιακά αφεψήματα, ροφήματα και ποτά )
  25. Πωλητήριο (όπου διατίθενται και παραδοσιακά προϊόντα που παρασκευάζονται στο Μουσείο - π.χ. κεφτέρια, συκόπιτες, πετιμέζι, κ.λπ.- )

 

δ. ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ   -   ΟΡΓΑΝΩΣΗ  &  ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

Το  Μουσείο «ΛΥΧΝΟΣΤΑΤΗΣ» δημιουργήθηκε από τον επίκουρο καθηγητή Οφθαλμολογίας και συλλέκτη - λαογράφο Γιώργο Μαρκάκη. Χτίστηκε κατά την περίοδο 1986 - 1992 με προσωπική εργασία της οικογένειας Μαρκάκη και τεσσάρων εργατών. Στην κατασκευή του Μουσείου χρησιμοποιήθηκαν μόνο πρωτογενή υλικά ( πέτρα - ξύλο - πηλός ) και αποφεύχθηκε η χρήση μηχανικών μέσων ( εκσκαφείς - φορτωτές - μπετονιέρες, κ.λπ.).

Το Μουσείο, λόγω των πολλών υπαίθριων χώρων του, είναι επισκέψιμο κατά την περίοδο 15 Μαρτίου – 15 Νοεμβρίου καθημερινά εκτός Σαββάτου και ώρες 9.00 – 14.00. Ξεκίνησε το 1992 με την ίδρυση του Συλλόγου Φίλων του Μουσείου ( ΝΠΙΔ ), ο οποίος και έκτοτε έχει αναλάβει πολλές πρωτοβουλίες και εθελοντικές δράσεις για το Μουσείο και τους σκοπούς που αυτό υπηρετεί.

 

ε. ΒΡΑΒΕΙΑ   -  ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ - ΔΡΑΣΕΙΣ


Το Μουσείο «ΛΥΧΝΟΣΤΑΤΗΣ» επελέγη ως υποψήφιο Ελληνικό Μουσείο και  προκρίθηκε στον τελικό για το Βραβείο του  Ευρωπαϊκού Μουσείου της Χρονιάς 2010 (κατέλαβε την τιμητική 5ηθέση για την παρουσίασή του) . Το 2014 κατάχθηκε 3ο Ελληνικό Μουσείο στην ιστοσελίδα ταξιδιωτικών εντυπώσεων TripAdvisor. Έχει βραβευθεί για τη συνολική προσφορά του στο νεώτερο πολιτισμό της Κρήτης από το Λύκειο Ελληνίδων Ηρακλείου (2007) και από το Σύλλογο Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ηρακλείου (2005),  ενώ το 1997 έλαβε έπαινο από το  Παν/μιο Κρήτης στο διαγωνισμό Περιβαλλοντικής προστασίας «Ελευθέριος Πλατάκης».

Το Μουσείο από το 1995 είναι μέλος του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM), ενώ ο διευθυντής τουΓιάννης Μαρκάκης έχει θητεύσει Αντιπρόεδρος και Γραμματέας της Παγκόσμιας Επιτροπής Περιφερειακών Μουσείων (ICR) κατά την περίοδο 2004-2013.

Tο Μουσείο έχει συμμετάσχει ως συντονιστής στην υλοποίηση προτάσεων στα πλαίσια των Ευρωπαϊκών  πρωτοβουλιών CULTURE 2000 (2 φορές) και INTERREG II σε συνεργασία με άλλα  Ευρωπαϊκά μουσεία και φορείς, ενώ έχει υλοποιήσει και εθνικά προγραμματα όπως το «Περιβαλλοντική προστασία & Εθελοντισμός» και «Κοινωνία της Πληροφορίας».

Επίσης, ο Σύλλογος Φίλων του Μουσείου έχει οργανώσει 2 διεθνή συμπόσια (Οκτώβριος 2001 & Σεπτέμβριος 2007) με το ευρύτερο θέμα «ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΝΑΙ, ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΝΑΙΣΚΕ». Το Μουσείο «ΛΥΧΝΟΣΤΑΤΗΣ», έχει συμμετάσχει με εισηγήσεις σε 21 διεθνή και 39 πανελλήνια Συνέδρια, καθώς και σε 15 Παγκρήτια σεμινάρια και έχει οργανώσει 97 εκδηλώσεις σε Ελλάδα και Κρήτη με συνδιοργανωτές ποικίλους πολιτιστικούς,  επιστημονικούς και αυτοδιοικητικούς φορείς. Ακόμη, έχει συμμετάσχει με οπτικοακουστικές παραγωγές σε αρκετά διεθνή και πανελλήνια φεστιβάλ κινηματογράφου και ψηφιακής τέχνης, ενώ η ταινία του «Το μέσα φως» (2015) -σε σκηνοθεσία Σταύρου Ψυλλάκη- έχει τιμηθεί με ειδικό βραβείο & τιμητική διάκριση στο 2ο διεθνές Φεστιβάλ Ιεράπετρας

http://iraklioblog.blogspot.gr/2015/08/blog-post_49.html και με  τιμητική διάκριση στο 9ο Φεστιβάλ Χαλκίδας http://www.neakriti.gr/?page=newsdetail&DocID=1276175&srv=116

Από το 2000 το Μουσείο έχει ενταχθεί στα Λαογραφικά και Εκπαιδευτικά Πολιτιστικά Δίκτυα του Υπουργείου Πολιτισμού και συμμετέχει ενεργά στον ετήσιο εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Μουσείων (18 Μαΐου) αλλά και στο νέο θεσμό του Υπουργείου Πολιτισμού «Περιβάλλον & Πολιτισμός» . Συνεργάζεται, επίσης, με Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα καθώς και με Μουσεία της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Για το Μουσείο έχουν ήδη καταχωρηθεί 274 δημοσιεύματα στον εθνικό και Ευρωπαϊκό τύπο -ημερήσιο και περιοδικό-, έχουν εκπονηθεί 9 πτυχιακές και μεταπτυχιακές εργασίες, ενώ υπάρχουν και 86 αναφορές σε ταξιδιωτικούς οδηγούς για την Κρήτη. Τέλος, το Μουσείο «ΛΥΧΝΟΣΤΑΤΗΣ» αποτελεί ένα ελκυστικό φυσικό σκηνικό για αρκετούς κινηματογραφιστές: ντοκιμαντέρ του περιοδικού National Geographic (2006) και μουσικό βιντεο-κλιπ της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης για τις συναυλίες της στην Κίνα (2007), και τρια επεισόδια στις ταξιδιωτικές εκπομπές της ΕΤ3 «Χωρίς αυτοκίνητο» (2011), Open World του Ρωσικού κρατικού καναλιού(2010) και του Αμερικάνικου καναλιού NBC (2011).